11 İlin etkilendiği binlerce kişinin hayatını kaybettiği Kahramanmaraş depremlerinden sonra dikkat çekici olaylar yaşanmaya devam ediyor. Gözde TV Genel Yayın Yönetmeni Abdurrahman Akçal’ın Moderatörlüğünü yaptığı Cendere Köprüsü programındaki konulardan birisi de binalardaki hasar tespit sıkıntısı ve inşaatlarda yaşanan belirsizliklerdi.

Cendere Köprüsü yayınından sonra, Adıyaman ile birçok il ve ilçenin içerisine düştüğü karamsar tablo gözler önüne geldi. Depremden sonra kiralarda fahiş oranda zam yapılmayacak, cezası var denildi ama Adıyaman’ı örnek alırsak 3 bin TL olan kiralar depremden sonra bizim evimiz sağlam diye iki üç katı fiyatla zamlandı. Bazı kesimler bu artışlara tedbir alınması ve denetimlerin yapılması gerektiğiyle ilgili konuşur oldu. Sağlam evlerin konusunu açmışken depremle birlikte hasar alan ama iddialara göre ağır hasarlı birçok evin sonradan hafif hasarlıya çevrilmesi meselesi de var. Bunun sebebi merak edilen konulardan. Bir kesim, depremin ilk etkisiyle çoğu evin ağır veya orta hasarlı olarak kayıtlara geçtiğini daha sonraki incelemelerde ise binalarda hasarların hafif olduğunun anlaşıldığı. Bir diğer kesim ise evlerinin yıkılmasını istemedikleri için evlerini hafif hasarlıya çevirdikleri. Bu karışıklığın nasıl çözüleceği ya da net bir cevabın nasıl verileceği bekleniyor.

Adıyaman ve ilçelerine bakıldığı zaman şehirler haritadan silinmiş durumda. Yıkımın olduğu yerler nasıl değerlendirilecek? Yeni, güçlü binalar kat sınırlaması olan yapılar mı inşa edilecek. Bir başka deyişle değişik yöntemlerle zeminin sağlam olmadığı yerlerde binalar yapılabilir mi? Zeminin kötü olduğu Adıyaman’ın bazı yerleri ve Gölbaşı gibi zeminin altının su gibi olduğu yerlerde binalarda güçlendirme işlemleri ne derece etkili olur? Bir an önce imar planının kesinleşmesi ve izlenecek yol haritalarının belirlenmesi gerektiği görülmektedir. Doğal afetler hiç beklenilmeyen anlarda yaşanacağı için önlemelerin her zaman hali hazırda bulundurulması gerekiyor. Bunun en önemli örneği Cendere Köprüsü’nde konuşulan Malatya’nın depreme hazır olması ve Adıyaman’ın depreme hazır olmaması. Adıyaman’da bazı zeminler sağlam deniyorsa insanlar yapıların kötülüğünden, zeminin bataklık fay üzerinde olduğu Gölbaşı gibi yerlerde zemin bizleri canımızdan etti. Deprem ise doğanın gereği olarak yapısına göre hareket etti. Bunun farkına vararak şehir yapılaşmasındaki önlemler ve adımlar ona göre atılması gerekmektedir. Tedbirler geç de olsa alınmalı ve Adıyaman’ın yeniden ayağa kaldırılması için yapılacak yapılarda hep beraber bir araya gelerek normları da düşünmek gerekiyor.