Ekonomiye İlişkin 'Torba Yasa’, Meclis’ten Geçti

Geçtiğimiz aylarda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan 52 maddelik kanun teklifi, TBMM Başkanlığı'na sunulmuş, Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun değişikliğe gidileceği duyurulmuştu.

cezalarından SGK’ye kadar birçok konuyu içeren ‘‘Torba yasa’’ Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.    Öğrenim kredisi borcu faizsiz ödenecek    Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurt Hizmetleri Kanunu'nda yapılan değişiklikle, öğrenim kredisi alanlar borçlarını, aldıkları miktar kadar ödeyecek. Öğrenim kurumundan mezun olan ya da herhangi bir nedenle öğretim kurumuyla ilişiği kesilenler, 2 yıl sonra başlamak üzere, kredi aldığı kadar sürede ve aylık dönemler halinde borcunu ödeyecek. Borçlu borcunu erteleme talebinde bulunduğunda, borçlunun çalışmadığının SGK'den teyit edilmesi halinde, ilk yıl herhangi bir ilave olmadan, sonraki yıllarda ise her yıl için verilen miktara yüzde 10 eklenerek kredi borcu hesaplanacak. Ancak ilgili yılda TÜFE'nin yüzde 10'dan az olması halinde TÜFE uygulanacak. Erteleme işlemi en fazla üç defa yapılabilecek. Süresinde ödenmeyen taksitlere, vadesinden itibaren gecikme zammı hesaplanacak. Taksitlerin, son taksitin vade tarihine kadar ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, ödenmeyen taksit tutarları takip edilmek üzere ilgili vergi dairesine bildirilecek. Taksitler için zaman aşımı süresinin belirlenmesinde, son taksitin vade tarihi esas alınacak. Vergi dairelerince bu alacaklarla ilgili olarak yapılan tahsilatlar, takip eden ayın sonuna kadar Gençlik ve Spor Bakanlığına aktarılacak. Kredi alan veya kredi borcunun ödeme zamanı henüz başlamamış kişilere, öğrenim ve katkı kredisi olarak verilen tutarlara endeks hesaplanmayacak. Kredi geri ödemesi süren veya borçları vergi dairesine takip için bildirilmiş olan kişilere, öğrenim ve katkı kredisi olarak verilen tutarlara ilave edilmiş endeks tutarları terkin edilecek.    Yetersiz yapılan muhtaç, evde bakım yardımı ödemeleri geri alınmayacak    65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun'da yapılan değişiklikle, gerçeğe uygun olmayan sağlık kurulu raporu kullanımı nedeniyle yapılan ödemeler hariç, bu kanun kapsamındaki kişilere bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar yersiz ödenen ve geri alınması gereken aylıklar ile bunlardan doğan ceza ve faizler silinecek.    Tıp fakültelerinin 5. yılını tamamlayıp 6. yılına geçen öğrencileri ile diş hekimliği fakültelerinin 4. yılını tamamlayıp 5. yılına geçen öğrencilerine intörn eğitimi döneminde öğretim üyesi rehberliğinde yaptıkları uygulama çalışmaları karşılığında ilgili kurumların bütçesinden 12 ayı geçmemek üzere; Devlet üniversitelerin de ödemenin yapıldığı tarihteki net asgari ücret tutarında, Vakıf üniversitelerin de ise 4 bin 702 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda aylık ücret ödenecek. Bu ödemeden herhangi bir vergi kesilmeyecek. Vakıf üniversitelerinde bu tutarın üzerinde ödeme yapmaya ve yapılacak ödemenin tutarını belirlemeye mütevelli heyeti yetkili olacak. Turizmi Teşvik Kanunu'nda yapılan değişiklikle, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan ücretsiz girişli günübirlik tesisler, münhasıran Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü veya iştiraki şirketler tarafından işletilebilecek, üçüncü kişilere devredilemeyecek ve işlettirilemeyecek.    Kısa çalışmaya ilişkin işlemlere düzenleme    İşsizlik Sigortası Kanunu'nda yapılan düzenlemeyle Covid-19 sebebiyle işverenlerin yaptıkları zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvurularının alınması, değerlendirilmesi ve ödenmesine ilişkin işlemler ile nakdi ücret desteği işlemleri hakkında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile İş ve İşçi Bulma Kurumu personeline herhangi bir sorumluluk yüklenemeyecek. Bu kapsamda Covid-19 sebebiyle ödenen kısa çalışma ödeneği ile nakdi ücret desteği ödemelerinde hatalı işlemlerden kaynaklanan fazla ve yersiz ödemeler ile nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin, başvuruda bulunduğu işveren tarafından fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde işverene uygulanan idari para cezalarından, bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsil edilmemiş olanlar terkin edilecek. Tahsil edilenler iade veya mahsup edilemeyecek.     SGK'ye ilişkin düzenlemeler     SGK'nin taşınmazlarının elektronik ortamda satışı da dahil olmak üzere her türlü satışı ve diğer iş ve işlemlerin yürütülmesine ilişkin usul ve esaslar, Kurumca çıkarılan yönetmelikle belirlenecek.2022 yılında götürü bedel üzerinden hizmet alım sözleşmesi yapılmış kamu üniversite sağlık hizmeti sunucularının SGK'ye 31 Aralık 2022'ye kadar verdikleri tedavi hizmetlerine ilişkin toplam tahakkuk tutarının götürü bedel sözleşme tutarından düşük olması durumunda, aradaki fark terkin edilecek.     Kur korumalı mevduat uygulamasına uzatma    2022 yılı sonuna kadar yabancı paraların ve altın hesabı bakiyelerinin Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilmesi gereken son tarih 31 Aralık 2023 olacak. Türk lirasına çeviren mükelleflerin bu kapsamda açılacak mevduata tahakkuk ettirilecek faiz ve kar payları ile diğer kazançları istisna kapsamında tutulacak.     Kaçak Akaryakıtın Tasfiyesi    Kaçak akaryakıtın tasfiyesine ilişkin iş ve işlemler, Hazine ve Maliye Bakanlığının taşra teşkilatı olan defterdarlıklar yerine yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları tarafından yerine getirilecek. Satışı yapılarak tasfiye edilen kaçak akaryakıtın bedeli, ilgili il özel idaresinin veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığının bütçesine gelir kaydedilecek. Numune analiz sonuçları teknik düzenlemelere uygun olmayan ve en yakın rafinericiye satılan kaçak akaryakıtın satış bedeli de ilgili il özel idaresinin veya yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığının bütçesine gelir olarak kaydedilecek.     Karşılıksız çek ve protesto edilmiş borçlar     Karşılıksız çıkan çeki protesto edilmiş, senet, kredi kartı ve diğer kredi borçlarını zamanında ödeyemedikleri için Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezine bildirilen kişilerin ve kredi müşterilerinin, borçlarının ödenmesi geciken kısmının 1 Temmuz 2023'e kadar tamamının ödenmesi veya yeniden yapılandırılması halinde, geçmiş ödeme performanslarına ilişkin olumsuz kayıtları dikkate alınmayacak. Bu borçların anapara veya taksit ödeme tarihi 1 Ekim 2022'den önce olacak. Kredi kuruluşları ve finansal kuruluşların mevcut kredileri yeniden yapılandırması veya yeni kredi kullandırması, bu kuruluşlara hukuki ve cezai sorumluluk doğurmayacak. İçme sularının Sağlık Bakanlığınca yapılan veya yaptırılan her türlü tetkik ve tahlil bedellerinden il özel idarelerince 30 Eylül 2022'ye kadar ödenmemiş olan alacak tutarları, ferileriyle birlikte terkin edilecek. Bu alacakların tahsili için açılmış davalarda karar verilmesine yer olmadığına, icra takiplerinin ise iptaline karar verilecek.      Hizmet sağlayıcılarına yönelik düzenlemeler    Hizmet sağlayıcılarınca kurumlar vergisi beyannameleri ekindeki gelir tablosunun net satışlar kısmında belirtilen tutardan şirketin posta hizmetlerinden elde ettiği net satış hasılatına isabet eden miktarın yüzde 2'si, kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayı takip eden ayın sonuna kadar Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığına bildirilecek. Hizmet sağlayıcıları tarafından belirlenen katkı payının tahakkukuna esas bildirimlerin süresinde yapılmaması veya eksik/yanlış yapılması ya da belirtilen süre içinde katkı payının ödenmemesi/eksik ödenmesi halinde Bakanlık tarafından hizmet sağlayıcısına yapılacak tebliğle bildirimin veya ödemenin, tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içinde yapılması istenecek.         Şans oyunlarına yönelik düzenlemeler     Karşılığı nakit olmayan piyango düzenleme izni için 2 bin lira başvuru bedeli alınacak. Yapılan inceleme sonucunda izin verilmesi kararlaştırılan piyangolarda taahhüt edilen ikramiye, ödül veya benzeri menfaatlerin toplam rayiç bedelinin yüzde 15'i için ayrıca izin bedeli alınacak. Yurt dışından ithal edilen veya başka gerçek ve tüzel kişiler tarafından üretilen, temin edilen ya da ticaretine konu edilen mal ve hizmetlerin ikramiye olarak konulması halinde bu oran iki katı olarak uygulanacak. Kamu kurum ve kuruluşları ile vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve kamu yararına çalışan dernekler tarafından düzenlenecek piyangolardan ise başvuru veya izin bedeli alınmayacak. Başvuru bedeli, yeniden değerleme oranında takvim yılı başından geçerli olmak üzere artırılarak uygulanacak. Düzenlemeyle illegal şans oyunlarının önüne geçilmesi amaçlanıyor.     Takip tutarı 2 bin lira ve altına düşen alacaklar     İşverenler tarafından çalışanlara elektrik, doğal gaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere 30 Haziran 2023 tarihine kadar ilave olarak yapılan aylık 1000 lirayı aşmayan ödemeler, prime esas kazanca dahil edilmeyecek ve bu tutar üzerinden gelir vergisi hesaplanmayacak. Yasayla bakiye takip tutarı 2 bin lira ve altına düşen icra takibindeki alacakların tasfiye edilmesi amaçlanıyor. İcra takibi başlatılmış bulunan, borçlusu gerçek kişi olan ve her bir icra dosyası itibarıyla asıl alacak ve ferileri dahil icra takibi başlatıldığı tarihteki takip tarihinde yer alan takip tutarı 2 bin lirayı aşmayan alacaklar ile bu tutarın üzerinde takip başlamış olmakla birlikte 15 Ağustos 2022 tarihi itibarıyla dosyada yapılmış tahsilatlar nedeniyle bakiye takip tutarı 2 bin lira ve altına düşen alacaklar; alacaklıların feragat ettiklerini belirtir dilekçeyle vazgeçerek icra takiplerini sonlandırmaları koşuluyla küçük alacak kapsamına alınacak.     İcra takiplerinin sonlandırılmasını teşvik etmek amacıyla icra takibinden vazgeçme nedeniyle alınması gereken harçlar alınmayacak.    Covid-19 salgınında kesilen idari para cezaları    Covid-19 salgınının yayılmasını önlemek amacıyla 11 Mart 2020 tarihinden itibaren verilen ve ilgilisine tebliğ edilmemiş olan idari para cezaları tebliğ edilmeyecek. Tebliğ edilmiş olan cezaların tahsilinden vazgeçilecek. Bu maddenin yürürlük tarihinden önce işlenen söz konusu kabahatler için idari para cezası verilmeyecek, tahsil edilmiş olan idari para cezaları ise iade edilmeyecek.   Haber: Şeriban ÖZÇAKMAK